Các công ty Dịch thuật nở rộ trên thị trường dịch thuật và không ít lần Giải thưởng hằng năm của Hội Dịch thuật Việt Nam đã xướng tên các đơn vị dịch thuật uy tín. Thế nhưng điều đáng buồn là chưa có dịch giả nào ở Việt Nam sống được bằng nghề dịch thuật.
Đảo qua thị trường dịch thuật Việt Nam, dễ dàng nhận thấy các đơn vị dịch thuật ngày càng phát triển mạnh không chỉ về số lượng mà còn về chất lượng. Chỉ cần lên Google gõ “Dịch thuật”, xuất hiện hàng trăm các đơn vị dịch thuật lớn nhỏ.
Đáng mừng là trong vài năm trở lại đây đã có khá nhiều các đơn vị dịch thuật đoạt giải thưởng của Hội Dịch thuật Việt Nam như: Dịch thuật chuyên nghiệp Số 1; Dịch thuật Chuẩn… Đó là những đơn vị không chỉ lớn về quy mô mà còn dẫn đầu về chất lượng, đem đến cho nghề dịch thuật những làn gió tươi mới.
Dù vậy, không thể phủ nhận trong lĩnh vực dịch thuật còn có nhiều tồn tại như “thảm họa dịch thuật”, “dịch loạn”…Thậm chí đã có những bản dịch không thể công chứng vì lỗi dịch sai, dịch cẩu thả, dịch bịa đặt, dẫn đến sự chính xác của cả ngôn từ lẫn lịch sử đã không được tôn trọng.
Hơn thế, trong thời đại công nghệ thông tin bùng nổ, những lỗi dịch thuật sớm bị phát hiện và được dư luận đem ra bàn thảo thẳng thắn trên các trang mạng, diễn đàn… Nhiều dịch giả chuyển ngữ nhiều tài liệu thành công nhưng khi chuyển ngữ tài liệu khác, chỉ gặp đôi ba lỗi dịch thuật, ngay lập tức bị khách hàng lên án, gán ghép cho nhiều từ ngữ không hay.
Thực tế, những lỗi dịch thuật thực sự là một tai nạn khó tránh khỏi đối với các dịch giả nhưng nói cho cùng đó chỉ là chuyện “con sâu làm rầu nồi canh”. Trong lĩnh vực dịch thuật không thể đo đếm chuyện dịch sai, dịch đúng mà quan trọng là dịch hay, dịch dở.
Không đơn thuần chỉ làchuyển ngữ, dịch giả cũng chính là tác giả thứ hai. Bởi với những tài liệudịch sang tiếng nước ngoàithì dịch giả phải chuyển ngữ sao cho phù hợp với phong tục, tập quán và văn hóa nước bản địa.Nghề dịch thuật chiếm một vị trí quan trọng trong đời sống là vậy, nhưng thực tếđến nay chưa ai sống được bằng nghề dịch thuật. Đa số dịch giả theo đuổi công tác dịch thuật vì niềm đam mê chứ không thể sống được bằng nghề này.
Hơn thế, nghề dịch còn có nhiều nỗi niềm không biết tỏ cùng ai. Với những tài liệu hay, khách hàng dường như chỉ nhớ đến công ty Dịch thuật mà ít ai nhớ đến công lao của người dịch, nhưng hễ có sai sót thì “thủ phạm” đầu tiên bị quy kết lại chính là dịch giả. Đấy là chưa nói, sau khi chuyển ngữ, các dịch giả rất khó kiểm soát được việc in ấn, hiệu đính của bộ phận biên tập. Vì thế, đa số dịch giả hiện nay đều xem công việc này như một nghề tay trái chứ tuyệt nhiên không có dịch giả chuyên nghiệp sống chết với nghề dịch thuật.
